Als je denkt aan een bank, denk je misschien aan een pinpas, een kluis of een app op je telefoon. Maar wist je dat mensen al meer dan 2.000 jaar geleden manieren bedachten om hun geld te bewaren en te lenen?
De allereerste banken: in de tijd van de Grieken en Romeinen
De oudste vormen van banken bestonden al in het oude Griekenland en het Romeinse Rijk. Daar kon je geld in bewaring geven bij tempels. Tempels waren toen hele veilige plekken, met dikke muren en bewakers. Mensen vertrouwden die plekken, dus gaven ze hun zilveren munten daar af. De tempel “paste op” je geld.
Sommige van deze tempels leenden ook geld uit aan anderen – tegen rente. Dus ja, dat leek al een beetje op wat banken nu doen!
De middeleeuwen: geldwisselaars en handel
In de middeleeuwen (vanaf ongeveer het jaar 1100) begonnen er in Italië families op te staan die iets nieuws deden met geld. In steden als Florence, Genua en Venetië ruilden geldwisselaars munten van het ene land tegen munten van het andere.
Ze zaten vaak op een tafel op een plein of in een overdekte markthal. Die tafel werd een banco genoemd, een plank of werktafel, meestal van hout. Geen bankje om op te zitten dus, maar echt een werkblad. Daar komt het woord “bank” vandaan, van het Italiaanse banca (en Latijnse bancus) dat “tafel” of “werkblad” betekent.
Als zo’n geldwisselaar failliet ging, werd z’n tafel letterlijk gebroken. Dat noemden ze banca rotta en ja hoor, daar komt ons woord “bankroet” vandaan!
De eerste échte banken
De eerste banken zoals wij ze nu kennen, ontstonden in Italië in de 14e eeuw. De Banca Monte dei Paschi di Siena uit 1472, bestaat nog steeds. Deze banken deden drie dingen:
- geld bewaren,
- geld uitlenen,
- geld wisselen.
Ze hielpen handelaren om veilig zaken te doen, ook als ze ver moesten reizen. En dat was superhandig in een tijd zonder digitale betalingen.
Kort samengevat
- De eerste banken die echt op onze banken lijken, begonnen rond het jaar 1400 in Italië.
- Banken bestaan al meer dan 2.000 jaar.
- In tempels in het oude Griekenland werd al geld bewaard.
- In de middeleeuwen gebruikten geldwisselaars een houten tafel (banco) om geld te wisselen – niet een bankje om op te zitten!
- Het woord ‘bank’ komt van die tafel, en bankroet komt van het breken van die tafel als iemand failliet ging.
Weet je hoeveel banken er in Nederland zijn?
